Eriobotrya japonica (Thunb.) Lindl.

Yenidünya (Eriobotrya japonica), halk arasında en yaygın olarak yenidünya adıyla bilinse de Türkiye'nin farklı bölgelerinde malta eriği, malta dutu, muşmula ya da sarıkız gibi çeşitli yöresel isimlerle anılır. 19. yüzyıl sonlarında Batı Anadolu kıyılarına ulaşan bu tür, kısa sürede Ege ve Akdeniz bahçelerinde yerini almış, özellikle kıyı kentlerinde ilkbaharın müjdecisi meyvelerden biri olarak benimsenmiştir. Türkiye’de mutfak kültüründe taze tüketiminin yanı sıra hoşaf, komposto ve reçel yapımında da kullanılır. Erken mevsimde olgunlaşması nedeniyle kış sonrası sofralarda ilk görülen meyvelerden biridir. Çocukluk anılarında yer eden, dallarından toplanıp hemen yenilen sarı-turuncu meyveleriyle yalnızca damaklarda değil kültürel bellekte de yer edinmiştir.

Nalan Sarıkaya: “Sayısız yararı, çeşitli çevresel koşullara uyum sağlama yeteneği, görsel güzelliği ile en sevdiğim bitkilerdendir. Hakkında öğrendiklerim arttıkça ona olan hayranlığım da katlanarak büyüdü. Türkiye tarımı için de büyük öneme sahiptir. Kimyasal ilaç kullanımını azaltarak ekolojik tarımda önemli rol oynar ve yerel ekonomiye katkı sağlar. Ayrıca estetik görünümü nedeniyle dış mekân süs bitkisi olarak da yetiştirilir. Büyük şehirlerde bile bahçelerde sıkça görülür. Her mevsim yeşil yaprakları, sonbaharda çiçekleri, ilkbaharda meyveleriyle görsel şölen yaşatır. Komşuların birbirine kendi ağacının meyvesinden ikram etmesi ise süregelen hoş bir alışkanlıktır. Minik bahçeme geçen yıl ektiğim yenidünya ağacı beni çok mutlu ediyor, komşularıma meyvelerinden ikram edeceğim zamanı sabırsızlıkla bekliyorum. Bu kadim topraklar var olduğu sürece bu tarihî bitkinin de yaşamasını ve gelecek nesillere aktarılmasını umut ediyorum.”